شرح صفحه 17 قرآن کریم
حسودان لجوج
شرح صفحه 17 قرآن کریم سورۀ مبارکه بقره آیات 112-106 از مجموعه دروس بر ساحل نور توسط حجت الاسلام سید جواد بهشتی را به صورت فیلم، صوت و متن پیاده شده تقدیم شما مخاطبان قرآنی می نمائیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
خدا را شکر می‌کنیم که به صفحۀ ۱۷رسیدیم.
«نسخ» یعنی یک قانونی کنار گذاشته شود و به جای آن قانون دیگری بیاید.
الان در دنیا و در همۀ کشورها مرسوم است که مدتی بعد از اجرای یک قانون، آن را سبک و سنگین می‌کنند و تغییر می‌دهند؛
اما آیا خداوند هم این کار را می‌کند؟ آیا خداوند که علم بی‌نهایت دارد، «نسخ» می‌کند؟
یعنی ممکن است یک قانونی را که برای خوشبختی، رشد و تعالی انسان‌ها فرستاده، عوض کند؟ بله، این به دلیل مقتضیات زمان است.
مسلمان‌ها سال‌ها به سمت بیت‌المقدس نماز می‌خواندند تا اینکه در نماز ظهری و در مدینه جبرئیل نازل شد و کتف پیغمبر را از سمت بیت‌المقدس به سمت کعبه چرخاند؛
از آن روز به بعد مسلمان‌ها موظف شدند به سمت کعبه نماز بخوانند.
آیۀ زیر مربوط به این موضوع است…
صفحۀ ۱۷
سورۀ مبارکه بقره
آیات ۱۱۲-۱۰۶
آیۀ ۱۰۶ :
«مَا نَنْسَخْ مِنْ آیَهٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَیْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ»
«مَا نَنْسَخْ مِنْ آیَهٍ» نسخ نمی‌کنیم آیه‌ای را، قانونی را، «أَوْ نُنْسِهَا» یا به تأخیر نمی‌اندازیم نسخ آیه‌ای را مگر اینکه «نَأْتِ بِخَیْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا» بهتر یا مشابه آن قانون را بیاوریم،
ما خدا هستیم و بر اساس تدبیر و حکمت خودمان گاهی قانون‌ها را تغییر می‌دهیم. «أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ» آیا نمی‌دانی که خداوند بر هر کاری تواناست؟!
اما یهودی‌ها زمزمه‌ای را بین مسلمان‌ها راه انداختند که بالاخره چه شد؟! بیت المقدس درست بود یا کعبه درست است؟
اگر بیت‌المقدس درست بود چرا تغییر کرد؟!
و اگر کعبه درست است نمازهایی که تا الان خواندیم چه می‌شود؟!
این آیه می فرماید:
خداوند بر هر کاری تواناست، دست خداوند بسته نیست، ولی یهودی‌ها می‌گفتند دست خداوند بسته است و اگر قانونی را بفرستد دیگر تغییر نمی‌دهد.
آیۀ ۱۰۷ :
«أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَمَا لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ»
«أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ» آیا نمی‌دانی که همۀ فرمانروایی و سلطنت آسمان‌ها و زمین از آن خداست؟
«وَمَا لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ» و شما سرپرست و یاری‌کننده‌ای جز خداوند ندارید.
آیۀ ۱۰۸ :
«أَمْ تُرِیدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَکُمْ کَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِنْ قَبْلُ ۗ وَمَنْ یَتَبَدَّلِ الْکُفْرَ بِالْإِیمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیلِ»
«أَمْ تُرِیدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَکُمْ کَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِنْ قَبْلُ» یهودی‌ها علاوه بر اینکه خودشان مسلمان نمی‌شدند، به سراغ مسلمان‌ها می‌رفتند تا آن‌ها را کافر، بی‌انگیزه و سست کنند.
این آیه می‌فرماید:
نکند همان سوال‌هایی را که یهودی‌ها از پیغمبرشان موسی بن عمران برای بهانه‌جویی می‌پرسیدند، شما هم می‌خواهید از آن پرسش‌ها بکنید؟!
«أَمْ تُرِیدُونَ» یا می‌خواهید «أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَکُمْ» تقاضا کنید از پیامبرتان، «کَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِنْ قَبْلُ» همان خواسته‌هایی که یهودی‌ها از پیامبرشان داشتند،
«وَمَنْ یَتَبَدَّلِ الْکُفْرَ بِالْإِیمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیلِ» هرکس عوض کند کفر را با ایمان -ایمان را بدهد و کفر را بگیرد- از راه مستقیم گمراه شده است، «سَوَاءَ السَّبِیلِ» یعنی راه مستقیم.
مسلمان‌ها آگاه باشید و دشمنتان را خوب بشناسید.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: «زیرک‌ترین شما دشمن‌شناس‌ترین شما است»، این آیه هشدار می‌دهد…!
آیۀ ۱۰۹ :
«وَدَّ کَثِیرٌ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ لَوْ یَرُدُّونَکُمْ مِنْ بَعْدِ إِیمَانِکُمْ کُفَّارًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ ۖ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّىٰ یَأْتِیَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ»
«وَدَّ کَثِیرٌ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ لَوْ یَرُدُّونَکُمْ مِنْ بَعْدِ إِیمَانِکُمْ کُفَّارًا» بسیاری از اهل کتاب -یهودی‌ها و مسیحی‌ها- دوست دارند، برنامه ریزی می‌کنند و هدف خود قرار داده‌اند که چه کاری بکنند تا شما را از ایمان‌هایتان به کفر برگردانند، چرا؟
«حَسَدًا» از روی حسادت؛ خوش ندارند که پیامبر آخرالزمان حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم از این منطقه باشد، بلکه دوست داشتند از بین بنی‌اسرائیل باشد.
«حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ» از روی حسادتی که برخواسته از روحیات آن‌ها بود.
«مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ»، اینطور نیست که اسلام، قرآن و پیامبر را نشناسند؛ بعد از آنکه حق برای آن‌ها روشن شد مخالفت کردند.
امروز هم آدم‌های لجباز و حسودی داریم که حق را می‌شناسند ولی زیر بار نمی‌روند.
این آیه‌های تازه و به روز برای همۀ روزگاران است.
مسلمان‌ها چه کار کنند؟
«فَاعْفُوا» مسلمان‌ها گذشت کنید، «وَاصْفَحُوا» و ندیده بگیرید.
امروز وقت درگیر شدن نیست بلکه وقت تجدید قوا و خودسازی است. فرمان درگیری از جانب خداوند خواهد آمد، فعلاً وظیفۀ شما این است:
«فَاعْفُوا» گذشت کنید، «وَاصْفَحُوا» ندیده بگیرید، مدارا کنید و نرمی به خرج بدهید،
«حَتَّىٰ یَأْتِیَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ» تا خداوند فرمانش را به شما برساند، «إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ» خداوند بر هر چیزی و بر هر کاری تواناست.
پروردگارا! دیگر چه کار کنیم؟
آیۀ ۱۱۰ :
«وَأَقِیمُوا الصَّلَاهَ وَآتُوا الزَّکَاهَ ۚ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ»
«وَأَقِیمُوا الصَّلَاهَ» و نماز را به پا دارید، خودسازی کنید؛ «وَآتُوا الزَّکَاهَ» به بیچاره‌ها برسید، زکات بپردازید، فعلاً وظیفۀ شما درگیر شدن با یهود نیست؛
«وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ» مطمئن باشید هر کار خیری برای خودتان از پیش فرستادید نزد خدا خواهید یافت؛
در قیامت عبادات، خدمات و خیرات‌تان همه مورد مشاهدۀ شما قرار خواهد گرفت، «إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» حقیقت این است که خداوند به آنچه انجام می‌دهید بیناست.
آیۀ ۱۱۱ :
«وَقَالُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّهَ إِلَّا مَنْ کَانَ هُودًا أَوْ نَصَارَىٰ ۗ تِلْکَ أَمَانِیُّهُمْ ۗ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ»
«وَقَالُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّهَ إِلَّا مَنْ کَانَ هُودًا أَوْ نَصَارَىٰ» یکی از خصلت‌های زشت انحصار طلبی است مثلاً فقط بگویند من، حزب من، کشورمن یا نژاد من.
یهودی‌ها و مسیحی‌ها می‌گفتند:
فقط یهودی‌ها به بهشت میروند، فقط مسیحی‌ها به بهشت میروند.
«وَقَالُوا» گفتند،
«لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّهَ » هرگز به بهشت وارد نمی‌شود کسی
«إِلَّا مَنْ کَانَ هُودًا» مگر اینکه یهودی باشد، «أَوْ نَصَارَىٰ» یا مسیحی باشد،
«تِلْکَ أَمَانِیُّهُمْ» این خیالات آن‌هاست، این حرف پشتوانۀ علمی ندارد، «قُلْ» ای پیامبر بگو، «هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ» اگر راست می‌گویید برای این حرفتان دلیل بیاورید…
ما چه ادعایی داریم؟ چه کسی به بهشت می‌رود؟
آیۀ ۱۱۲ :
«بَلَىٰ مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ»
«بَلَىٰ» درست این است که،
«مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ» هر کس تسلیم وجه پروردگار شود، تسلیم خدا شدن به معنای ایمان است،
«وَهُوَ مُحْسِنٌ» و عمل -«مُحْسِن» یعنی عمل- خوب انجام دهد،
«فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ» پاداش او نزد پروردگارش ذخیره می‌شود،
«وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ» بر چنین کسانی ترسی نیست، «وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ» و این‌ها غصه ندارند.
ما در آیات چند صفحۀ قبل هم این را خواندیم:
«الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند، آن‌ها خوف و ترسی ندارند. ملاک ما این است…
چه کسانی به بهشت میروند؟ مؤمنان صالح.
خدانگهدار شما…
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.