شرح صفحه 29 قرآن کریم

 زن و مرد لباس یک‌دیگرند

شرح صفحه 29 قرآن کریم، سوره بقره آیات 190-187 از مجموعه دروس بر ساحل نور توسط حجت الاسلام سید جواد بهشتی را به صورت فیلم، صوت و متن پیاده شده تقدیم شما مخاطبان قرآنی می نمائیم.

 

بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

گاهی خداوند می‌خواهد چیزهایی را به ما تفهیم بکند که با برکت است و ما به وسیلۀ آن‌‌ها نقاط ضعفمان را بفهمیم و در تربیت خودمان دقت کنیم.

با آمدن ماه رمضان، مباشرت با همسر در روزها و شب‌های آن ممنوع شد و مسلمان‌ها از زمان افطار تا زمانی که نخوابیده بودند اجازه داشتند که غذا بخورند.

اما اگر خوابشان می‌برد، پس از خواب تا هنگام صبح اجازه نداشتند چیزی بخورند.

مسلمان‌ها آزمون سختی را انجام دادند، ولی در این آزمون خیلی موفق نبودند. خداوند این دو حکم را تخفیف داد.

اولین آیه دربارۀ این موضوع است. می‌فرماید:

صفحۀ ۲۹
سورۀ مبارکه بقره
آیات ۱۹۰-۱۸۷

آیۀ ۱۸۷ :

«أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَهَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَائِکُمْ ۚ هُنَّ لِبَاسٌ لَکُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ ۗ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّکُمْ کُنْتُمْ تَخْتَانُونَ أَنْفُسَکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ وَعَفَا عَنْکُمْ ۖ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ ۚ…

«أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَهَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَائِکُمْ» حلال شد بر شما آمیزش با همسر در شب ماه مبارک رمضان. حلال شد، قبلاً حلال نبود.

«هُنَّ لِبَاسٌ لَکُم» آنان لباس برای شما هستند.

لباس برای زیبایی، حفاظت و برای پوشیدن عیب‌ها است.

«وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ» شوهران هم لباس برای همسرانشان هستند.

زن و شوهر باید آبروی هم را حفظ بکنند، زینت و عزت همدیگر باشند. نه اینکه آبروی همدیگر را بریزند.

«عَلِمَ اللَّهُ أَنَّکُمْ کُنْتُمْ تَخْتَانُونَ أَنْفُسَکُمْ» خداوند می‌دانست که شما به خودتان خیانت کردید و در خفا و پنهانی کاری که نباید می‌کردید را -همان مباشرت با همسر- انجام دادید.

«فَتَابَ عَلَیْکُمْ» اما خداوند رحمتش را برگرداند بر شما،

«وَعَفَا عَنْکُمْ» گذشت کرد از شما،

«فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ» از این به بعد، ایرادی ندارد که در شب‌های ماه مبارک رمضان، زن و شوهر‌ها با هم آمیزش داشته باشند.

«وَابْتَغُوا مَا کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ» به دنبال همان چیزی که خداوند برای شما واجب کرده، بروید، دیگر سخت‌گیری نکنید.

دربارۀ خوردن و آشامیدن چه می‌فرماید؟

ادامه ی آیه۸۷:

«…وَکُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّىٰ یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ۖ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیَامَ إِلَى اللَّیْلِ ۚ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ ۗ تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا ۗ کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ»

«وَکُلُوا وَاشْرَبُوا» بخورید و بیاشامید،

«حَتَّىٰ یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ» تا زمانی که خط سفید از خط سیاه روشن شود، یعنی اذان صبح، شما می‌توانید بخورید و بیاشامید.

قبلاً قانون این بود که تا وقتی که نخوابیده‌اید می‌توانید غذا بخورید.قانون عوض شد.

چرا عوض شد؟

به خاطر کم‌طاقتی مسلمان‌ها.

تا بدانند در مقابل شکم و شهوت چقدر ناتوان هستند.

این دو مورد از لغزشگاه‌های بشر است. شیطان هم روی همین دو موضوع سرمایه‌گذاری می‌کند. شکم و شهوت….
با روزه تقوا پیدا کنید. فعلاً برنامۀ شما این است:

از وقتی که افطار می‌رسد، یعنی اذان مغرب تا اذان صبح، می‌توانید بخورید و بیاشامید.

«ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیَامَ إِلَى اللَّیْلِ» از اذان صبح تا شب باید روزه را کامل کنید.

«وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ»، یک امر مستحب دیگری به نام اعتکاف وجود دارد، اینگونه که مستحب است سه روز به مسجد بروند، روزها روزه بگیرند و شب‌ها شب زنده‌داری کنند.

در اعتکاف مباشرت با همسر هم در روزها و هم در شب‌ها ممنوع و حرام است.

«وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ» با همسرانتان مباشرت نکنید در هنگام اعتکافِ در مساجد.

«تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ» این‌ها قوانین خداست، مرزهای خداست.

«فَلَا تَقْرَبُوهَا» از مرز گذر نکنید، به مرز نزدیک نشوید، احتیاط کنید.

«کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ» اینگونه بیان می‌فرماید خداوند آیات خود را برای مردم،

«لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ» امید است که تقوا پیشه کنند.

یک مسألۀ مالی:

آیۀ ۱۸۸ :

«وَلَا تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُکَّامِ لِتَأْکُلُوا فَرِیقًا مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»

«وَلَا تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ» دارایی‌های خودتان را بین خودتان به ناحق نخورید.

«وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُکَّامِ» و بخواهید به حاکمان و قاضی‌های طاغوت ارجاع بدهید، و به آن‌ها مراجعه کنید، این کار را نکنید، منظورتان چیست؟

«لِتَأْکُلُوا فَرِیقًا مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ» منظورتان این است که می‌خواهید رشوه بخورید؟ اموال مردم را به «الْإِثْمِ» بخورید؟

«الْإِثْمِ» یعنی گناه و در این آیه به غَصب، سرقت و رشوه تفسیر شده است. مالِ مسلمان باید پاک باشد. اگر پاک باشد می‌تواند بچۀ خوب در آن خانه تربیت بکند. اگر پاک باشد می‌تواند نماز باحال بخواند. اگر پاک باشد می‌تواند معنویت پیدا کند.

امام علیه السلام فرمودند:

زندگی کردن با مال حرام مثل ساختمان ساختن روی رمل است، آن ساختمان فرو می‌پاشد. به دارایی‌تان دقت کنید. در روز قیامت می‌پرسند که این پول را از کجا آورده‌اید؟ در کجا هزینه کرده‌اید؟

«وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»، یک چیزی در وجود آدم‌ها هست به نام وجدان، یعنی آدم خودش می‌فهمد کلاه سر خودش می‌گذارد. وجدان را در کجاهای قرآن پیدا کنیم؟ آیاتی که آخرش گفته «وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»، این یعنی وجدان. تو هم می‌دانی که خودت را فریب می‌دهی. این پول حرام است. ممکن است اسم آن را عوض بکنی: آقا این زیرمیزی است، رومیزی است، حق حساب است، شیرینی است، نه…، حرام با تغییر در اسم، حلال نمی‌شود. «وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»، خودتان هم می‌دانید که این پول ناحق است

آیۀ ۱۸۹ :

«یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ ۖ قُلْ هِیَ مَوَاقِیتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ ۗ وَلَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِهَا وَلَٰکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَىٰ ۗ وَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»

«یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّهِ»، تغییر شکل ماه از شب اول تا شب چهاردهم و از آن به بعد را «الْأَهِلَّهِ» می‌گویند.

ای پیامبر! از تو می‌پرسند دربارۀ این شکل ماه؛ شب اول خیلی پیدا نیست، بعد به شکل یک ابروی باریک است، آرام آرام پرنورتر می‌شود تا به شکل نیم دایره در می‌آید، و بعد از آن یک دایرۀ کامل می‌شود.

چرا اینگونه است؟

جواب بده، «قُلْ هِیَ مَوَاقِیتُ لِلنَّاسِ» بگو این یک ساعتی است طبیعی برای مردم، برای وقت‌شناسی، «وَالْحَجِّ» برای اینکه تشخیص بدهند مناسک حج در چه زمانی باید انجام بشود.در زمان جاهلیت رسم بود که وقتی لباس احرام می‌پوشیدند تا مراسم حج را به جا بیاورند، از دَر طبیعی خانه وارد نمی‌شدند. یک نقب یا کانالی می‌زدند و یا از پشت‌بام وارد می‌شدند. هنگامی که اسلام آمد، این کار را محکوم کرد و فرمود که خرافات است، این به چه معناست؟

«وَلَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِهَا» این کار درستی نیست که از پشت خانه‌ها وارد خانه شوید. «وَلَٰکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَىٰ»، «بِرَّ» این است که پاکیزه باشید، تقوا پیشه کنید. «وَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا» خانه‌ها را از راهش وارد شوید.

امام علیه السلام فرمود:

یعنی به هر کاری از مسیر خودش ورود پیدا کنید. «وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» و تقوا پیشه کنید که شاید رستگار شوید.

قرآن می‌فرماید نماز بخوانید، روزه بگیرید تا به تقوا برسید.

تقوا برای چیست؟

برای رستگاری، خوشبختی و موفقیت.

و آخرین آیۀ این صفحه…؛

آیۀ ۱۹۰:

«وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ وَلَا تَعْتَدُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ»

«وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ» و بجنگید در راه خدا؛ با چه کسی و چرا؟

«الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ» چون با شما می‌جنگند؛ ما در اسلام جنگ نداریم.

اسلام دین صلح است.

چرا بجنگیم؟

چون به جنگ ما آمده‌اند. ما همانگونه که جنگ کردن را بد می‌دانیم، ظلم پذیرفتن را هم بد می‌دانیم. یکی از فلسفه‌های جنگ این است که به ما تجاوز شده است.

«وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ» و بجنگید در راه خدا،

«الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ» با کسانی که به جنگ شما آمده‌اند، ساکت ننشینید،

«وَلَا تَعْتَدُوا» در جنگ هم زیاده‌روی نکنید.

«إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ» حقیقت این است که خداوند افراط گران، متجاوزان و کسانی که از حد اعتدال گذر می‌کنند را دوست ندارد

خدانگهدار شما…

جلسه بعد

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *