شرح صفحه 11 قرآن کریم
قصه گاو بنی اسرائیل
شرح صفحه 11 قرآن کریم سورۀ مبارکه بقره آیات ۷۶-۷۰ از مجموعه دروس بر ساحل نور توسط حجت الاسلام سید جواد بهشتی را به صورت فیلم، صوت و متن پیاده شده تقدیم شما مخاطبان قرآنی می نمائیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
به مهمانی قرآن کریم می‌رویم…
آخرین، بزرگترین و کامل‌ترین نسخۀ شفابخشی که از آسمان برای هدایت انسان آمده، قرآن است.
در جلسۀ قبل، قصۀ گاوی را تعریف کردیم که بنی‌اسرائیل در آن بهانه‌جویی می‌کردند. فردی در قوم بنی‌اسرائیل کشته شد، بین اقوام بنی‌اسرائیل به سبب اینکه قاتل از چه قومی است، درگیری و اختلاف پیش آمد. موسی بن عمران هم که دید فتنه‌ای دارد به پا می‌شود، از خداوند کمک خواست، خداوند هم فرمود: به قوم خود بگو گاو ماده‌ای را ذبح کنند و بخشی از آن را به مقتول بزنند آن‌گاه او زنده می‌شود و می‌گوید قاتل من چه کسی است. بنی‌اسرائیل هم بهانه آوردند که اول از خدا بخواه که چگونه گاوی باشد؟ جواب آمد: پیر و کم سن و سال نباشد بلکه متعادل باشد؛ بعد گفتند رنگ آن چه باشد؟ جواب آمد: زرد.
بهانۀ سوم را در آیۀ بعد خواهیم خواند:
آیۀ ۷۰ :
«قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنَا مَا هِیَ إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَهَ عَلَیْنَا وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُونَ»
«قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنَا مَا هِیَ»مجدداً گفتند از خدا بخواه این گاو ماده را توصیف کند، توضیح دهد؛ «إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَهَ عَلَیْنَا» این گاو ماده هنوز برای ما شطرنجی است، مبهم است، و برای ما روشن نیست؛ «وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُونَ» اگر خدا بخواهد ما از هدایت یافتگان خواهیم بود!
آیۀ ۷۱ :
«قَالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَهٌ لَا ذَلُولٌ تُثِیرُ الْأَرْضَ وَلَا تَسْقِی الْحَرْثَ مُسَلَّمَهٌ لَا شِیَهَ فِیهَا ۚ قَالُوا الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ ۚ فَذَبَحُوهَا وَمَا کَادُوا یَفْعَلُونَ»
«قَالَ» موسی بن عمران فرمود، «إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَهٌ لَا ذَلُولٌ تُثِیرُ الْأَرْضَ» خداوند می‌فرماید: آن گاو مورد نظر گاوی است که نه شخم بزنند زمین را، یعنی نباید گاو کارکُن باشد؛ «وَلَا تَسْقِی الْحَرْثَ» و گاوی هم که برای کشاورزی آب می‌آورد نباشد؛ «مُسَلَّمَهٌ» از نظر رنگ هم یکدست سالم باشد؛ «لَا شِیَهَ فِیهَا» راه‌راه و خال‌خال نباشد؛ «قَالُوا الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ» بنی‌اسرائیل گفتند: الان دیگر شما حق را آوردی و برای ما توضیح دادی؛ «فَذَبَحُوهَا» به دنبال آن گاو جستجوی بسیاری کردند و سرانجام آن گاو را با همان مشخصات یافتند و ذبح کردند؛ «وَمَا کَادُوا یَفْعَلُونَ» اما امر خداوند را انجام ندادند.
از این آیه دریافت می‌شود که وقتی ما تسلیم امر خداوند نیستیم و دائماً طفره می‌رویم، با اینکه در آخر هم آن را انجام می‌دهیم اما گویا انجام نداده‌ایم.
آیۀ ۷۲ :
«وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادَّارَأْتُمْ فِیهَا ۖ وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا کُنْتُمْ تَکْتُمُونَ»
«وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا» قصه از اینجا شروع می‌شد که شما یک کسی را کشتید، «فَادَّارَأْتُمْ فِیهَا» اختلاف کردید بر سر اینکه قاتل آن فرد کیست؟ «وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا کُنْتُمْ تَکْتُمُونَ» و خداوند بیرون می‌آورد از آن توطئه‌هایی که پنهان داشتید.
آیۀ ۷۳ :
«فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا ۚ کَذَٰلِکَ یُحْیِی اللَّهُ الْمَوْتَىٰ وَیُرِیکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ»
«فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا» گاو را کشتند، خداوند فرمان داد قسمتی از گاو مرده را به مقتول بزنید او زنده خواهد شد؛ مگر می‌شود مرده را به مرده بزنند زنده بشود؟ بله! بله! خداوندی که بر هر کاری تواناست و مرده‌ها را در روز قیامت زنده خواهد کرد، می‌تواند.
«کَذَٰلِکَ یُحْیِی اللَّهُ الْمَوْتَىٰ» این چنین خداوند مردگان را زنده می‌کند، «وَیُرِیکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ» و نشانه‌هایش را نمایش می‌دهد بلکه شما اندیشه کنید!
بعضی‌ها می‌پرسند که معاد در دنیا هم انجام شده‌است؟ بله، در قصۀ حضرت ابراهیم علیه‌السلام، در قصۀ عُزَیر پیغمبر در سورۀ بقره خواهیم خواند و همچنین این قصه…
آیۀ ۷۴ :
«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِکَ فَهِیَ کَالْحِجَارَهِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَهً ۚ وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَهِ لَمَا یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ
الْمَاءُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ»
«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِکَ» اما دل‌های شما بعد از این قصه سخت شد با اینکه آیه و معجزۀ خدا را دیدید، «فَهِیَ کَالْحِجَارَهِ» مثل سنگ، «أَوْ أَشَدُّ قَسْوَهً» حتی سخت‌تر از سنگ، چرا؟ چرا که «وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَهِ لَمَا یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ» بعضی از سنگ‌ها هستند که ترک برمی‌دارند و آب از دل آنها می‌جوشد، «وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ» در بعضی از سنگ‌ها، نه یک شکاف بزرگ بلکه یک ترکِ باریک برمی‌دارد و رطوبت به صورت نم‌نم از آن خارج می‌شود، «وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ» بعضی از سنگ‌ها از خوف خدا از بالای کوه فرود می‌آیند، اما بعضی از آدم‌ها که دل‌هایشان از سنگ نیز سخت‌تر است تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند.
گاهی انسان از حیوان، جَماد و از سنگ پست‌تر می‌شود! این همه نشانه را می‌بیند ولی چشم خود را می‌بندد…
آیۀ ۷۵ :
«أَفَتَطْمَعُونَ أَنْ یُؤْمِنُوا لَکُمْ وَقَدْ کَانَ فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَسْمَعُونَ کَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ یُحَرِّفُونَهُ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ یَعْلَمُونَ»
«أَفَتَطْمَعُونَ أَنْ یُؤْمِنُوا لَکُمْ وَقَدْ کَانَ فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَسْمَعُونَ کَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ یُحَرِّفُونَهُ» خطاب این آیه به مسلمان‌ها است.
مسلمان‌ها!
آیا شما امید بسته‌اید که چنین آدم‌هایی، این‌گونه از یهودی‌ها به شما ایمان بیاورند؟!
در حالی که جمعی از آنها کلام خدا را می‌شنوند اما آگاهانه در آن دست می‌برند، تحریف می‌کنند و بد معنا می‌کنند.
«مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ» بعد از اینکه فکر کردند، « وَهُمْ یَعْلَمُونَ» آگاهانه کتاب خدا را تحریف می‌کنند.
شما امید به هدایت‌شان دارید؟
این‌ها کسانی هستند که
آیۀ ۷۶ :
«وَإِذَا لَقُوا الَّذِینَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ قَالُوا أَتُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ لِیُحَاجُّوکُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»
«وَإِذَا لَقُوا الَّذِینَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا» نزد مؤمنان می‌آیند و می‌گویند ایمان آوردیم،
«وَإِذَا خَلَا بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ قَالُوا أَتُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ لِیُحَاجُّوکُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»
گروهی از یهودی‌ها بشارت‌های آمدن پیامبر اسلام را به مسلمان‌ها می‌گفتند،
گروهی از آنها که کینه‌توزتر و تنگ‌نظرتر بودند به گروه اول می‌گفتند:
چرا شما این کار را می‌کنید؟ دارید علیه خودتان پرونده درست می‌کنید!
پس این آیه گفتگوی گروهی از یهودی‌های سخت‌گیر و منجمد است با گروهی که آمادگی بیشتری برای مسلمانی داشتند؛
به آنها چه گفتند؟
«وَإِذَا خَلَا بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ» گروهی از یهودی‌ها در خلوت با گروه دیگر،
«قَالُوا» این را می‌گویند،
«أَتُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ» با مسلمان‌ها می‌نشینید و بشارت‌های پیامبر اسلام را به آنها نوید می‌دهید؟!
«لِیُحَاجُّوکُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ» تا مسلمان‌ها هم روز قیامت در پیشگاه خداوند علیه شما حجت بیاورند،
چرا این کار را می‌کنید؟ پنهان کنید علائم پیامبر اسلام را، کتمان کنید؛ «أَفَلَا تَعْقِلُونَ» آیا فکر نمی‌کنید؟
آیه‌های قرآن برای همۀ روزگاران است، ببینیم کدام قسمت آن مربوط به ما است…
خدانگهدار شما…
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.