بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و درود خداوند بر شما علاقه‌مندان به قرآن؛
به مهمانی قرآن کریم می‌رویم:

قصه از این‌جا شروع شد که بعضی از یهودی‌ها علائم پیامبر اسلام و بشارت‌های تورات دربارۀ ظهور آن حضرت را برای مسلمان‌ها تعریف می‌کردند، گروه دیگری که بر یهودیت خود بسیار تعصب داشتند،

می‌گفتند: چرا شما این کار را می‌کنید و علیه خود پرونده درست می‌کنید؟
این آیه می‌فرماید:

صفحۀ ۱۲
سورۀ مبارکه بقره
آیات ۸۳-۷۷

آیۀ ۷۷ :

«أَوَلَا یَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَمَا یُعْلِنُونَ»

آیا نمی‌دانند که خداوند آنچه را پنهان می‌کنند و آنچه را آشکار می‌کنند می‌داند؟!

آیۀ ۷۸ :

«وَمِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لَا یَعْلَمُونَ الْکِتَابَ إِلَّا أَمَانِیَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا یَظُنُّونَ»

«وَمِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لَا یَعْلَمُونَ الْکِتَابَ» از این‌جا به بعد قرآن کریم یهودیان را دو دسته کرده است: عموم مردم که اطلاعات چندانی ندارند و دانشمندان آن‌ها؛

گروه اول عموم مردم:«وَمِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لَا یَعْلَمُونَ الْکِتَابَ إِلَّا أَمَانِیَّ» بعضی از یهودی‌ها درس ناخوانده‌هایی‌هستند -همان عموم مردم- که از کتاب چیزی نمی‌دانند جز آرزو و جز خیالات، «وَإِنْ هُمْ إِلَّا یَظُنُّونَ» این‌ها یقین و باور ندارند و بر طریق گمانه‌زنی زندگی خود را می‌گذرانند.

گروه دوم دانشمندان غرض‌ورز:

آیۀ ۷۹ :

«فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ الْکِتَابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هَٰذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِیَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا ۖ فَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا کَتَبَتْ أَیْدِیهِمْ وَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا

یَکْسِبُونَ»

«فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ الْکِتَابَ بِأَیْدِیهِمْ» وای بر کسانی که می‌نویسند کتاب را با دستانشان، «ثُمَّ یَقُولُونَ هَٰذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ» بعد می‌گویند این حرف‌ها از خداوند است.

چرا؟ برای منافع دنیایی؛ «لِیَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا» تا بفروشند آن محصول فرهنگی گمراه کننده را به مبلغ کمی، از خودشان حرف درمی‌آورند ولی به خدا نسبت می‌دهند.

«فَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا کَتَبَتْ أَیْدِیهِمْ» وای بر نوشته‌هایی که آن‌ها نوشتند، «وَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا یَکْسِبُونَ» وای بر آن پول‌هایی که گرفتند برای حق التالیف و حق آن محصول.

نکته‌های بسیاری در این آیه‌ها وجود دارد که ما فرصت نمی‌کنیم آن‌ها را بیان کنیم…

آیۀ ۸۰ :

«وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَیَّامًا مَعْدُودَهً ۚ قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدًا فَلَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ ۖ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ»

«وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَیَّامًا مَعْدُودَهً» از همان دیرزمان یهودیان برای نژاد خود به صورت انحصاری یک ویژگی قائل بودند،

آن‌ها می‌گفتند: آتش ما را نمی‌سوزاند، مگر یک مدت کوتاهی، ما جهنم نمی‌رویم، اگر هم برویم یک، دو یا سه سال بیشتر نخواهد بود، یهودی به جهنم نمی‌رود.

«قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدًا» به یهودی‌ها بگو آیا شما (بر این عقیدۀ خود) با خداوند عهد و قراری دارید؟

«فَلَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ» خداوند هم که خلاف عهد نمی‌کند، آیا قصه این است؟

«أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ» یا نادانسته چیزی را به خداوند به دروغ نسبت می‌دهید؟
خداوند کجا فرموده یهودی به جهنم نمی‌رود؟

آیۀ ۸۱ :

«بَلَىٰ مَنْ کَسَبَ سَیِّئَهً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ»

«بَلَىٰ» واقعیت این است، «مَنْ کَسَبَ سَیِّئَهً» هر کس گناهی را مرتکب شد، «وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ» آن گناه هم او را محاصره کرد،

گاهی یک نفر یک مرتبه گناهی را انجام می‌دهد گاهی هم به آن معتاد می‌شود، « وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ » یعنی به آن گناه معتاد شده، «فَأُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ» این‌ها یاران آتش هستند،

«هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ» منظور برای چند روز و «أیامً معدودا» نیست، «هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ» برای ابد در دوزخ -آتش- خواهند بود.

بهشت، ایمان و عمل صالح …

آیۀ ۸۲ :

«وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّهِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ»

طالبان بهشت بدانند! آنان که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، این‌ها اهل بهشت هستند و برای همیشه در بهشت خواهند بود.

آیۀ ۸۳ :

«وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَذِی الْقُرْبَىٰ وَالْیَتَامَىٰ وَالْمَسَاکِینِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِیمُوا

الصَّلَاهَ وَآتُوا الزَّکَاهَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْکُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ»

«وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ» در صفحات قبل هم این را خواندیم که خداوند فرمود: ما از بنی‌اسرائیل میثاق گرفتیم، تعهد گرفتیم؛

اما نمی‌دانستیم آن تعهد چیست؟ در این آیه پروردگار توضیح می‌دهد که آن تعهد چه بوده است؟

اول اینکه «لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ» جز اللّٰه را پرستش نکنید،

دوم «وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا» به پدر و مادر احسان کنید، علامه طباطبایی در تعریف «احسان» می‌فرماید:

یعنی کار خوبی را به شکل خوبی انجام دهیم. یک بار دیگر می‌گویم؛

احسان یعنی کار خوبی را به شکل خوبی انجام دهیم. گاهی ما به یک فقیری کمک می‌کنیم ولی همراه با منت، اذیت و طعنه زدن، این احسان نیست.

احسان هم اولویت دارد،

اول والدین، «وَذِی الْقُرْبَىٰ» احسان به خویشاوندان،

«وَالْیَتَامَىٰ» احسان به یتیمان،

«وَالْمَسَاکِینِ» احسان به بیچارگان،

«وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا» و ما تعهد گرفتیم که با مردم خوش سخن بگویید،

«وَأَقِیمُوا الصَّلَاهَ» و نماز را به پا دارید،

«وَآتُوا الزَّکَاهَ» و زکات بپردازید.

شما در مقابل چه کاری کردید؟

«ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ» پشت کردید، تعهدات را عمل نکردید،

«إِلَّا قَلِیلًا مِنْکُمْ» مگر یک جمع اندکی از شما،

«وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ» شما به فرامین خدا و به تعهداتی که با خالق بسته بودید، پشت کردید.

نکته‌های شیرینی در این آیه وجود دارد که نمی‌رسیم آن‌ها را بیان کنیم. از جمله اینکه: نمازخوان‌ها باید خوش‌سخن و خوش‌اخلاق باشند، به خانواده‌هایشان و فقرا برسند، اهل زکات باشند و…

در این آیه‌ها حرف بسیار است.

خدانگهدار شما… جلسه بعد