اهمیت نوشتن وصیتنامه در اسلام

حدود ده بار در قرآن کریم آمده است که مرگ به صورت ناگهانی فرا می رسد، بغتةُ یعنی بی خبر. شاعر عربی می گوید چه بسا این پارچه ای که برای پارچه لباس عروس می بافند کفن او بشود. یکی از تدبیر هایی که اسلام اندیشیده است برای این آمادگی وصیت است. حدیث است از پیامبر عظیم الشان اسلام هر که وصیت کرده بمیرد گویا شهید از دنیا رفته است. این یکی از دلایل اهمیت نوشتن وصیتنامه در اسلام است.

حالا وصیت چیست؟ ما بالاخره در این دنیا آرزوهایی داریم هدف هایی داریم، تمایلاتی داریم به بعضی رسیدیم و به بعضی نرسیدیم. وصیت این خلاء را پر میکند. همان آرزوهایی که داری را بنویس بعد از خودت بلکه شاید انشالله بشود. ما در عمر خود تقصیراتی داریم کوتاهی هایی داریم اشتباهاتی داریم عمدی یا سهوی، وصیت نامه برای این است که این کوتاهی ها و بدهی ها ثبت شود و ادا شود، این هم یکی دیگر از دلایل اهمیت نوشتن وصیتنامه در اسلام است. وصیت نامه یک نگاه به گذشته دارد یک نگاه به آینده. معلوم است که اجر شهید را دارد چون باید نگاه کنیم چقدر از خدا عمر گرفتیم چه موقعیت هایی به دست آوردیم، آبرو و داراییها را چقدر خوب استفاده کرده چقدر کم کاری کرده ایم. انسان باید فکر کند به این موضوع.

حاج آقای قرائتی تقریباً ۴۰ کتاب دارد اگر کسی از من بپرسد بهترین کتابشان چیست من می گویم کتاب معاد. انصافا این کتاب فوق العاده ای است در نوشتن کتاب من از اول تا آخر حضور داشتم. وقتی رسیدیم به بحث وصیت، ماه مبارک رمضان هم بود مثلاً سال شصت. رفت بحث وصیت را بنویسد یک دفعه گفت خودم وصیت نکردم خیلی بد است ما برای خوانندگان و مردم بگوییم وصیتنامه بنویسید و خودمان هنوز ننوشتیم. به من گفت اینجا بنشین من در اتاق بغلی میروم خلوت می کنم با خدا و وصیتنامه مینویسم و بعد برای مردم می گوییم. رفتند و ساعت ها طول کشید و نیامدند رفتم در اتاق و دیدم آنقدر گریه کرده و این جمله را به من گفت: امروز فهمیدم وصیت یعنی چه. یعنی آدم برود در یک فضایی که واقعاً باورش شود که امروز خواهم مرد. هر چه پول دارد بنویسد ملکی دارد کسی خبر ندارد آن را بنویسد اسرا را بنویسد بدهی ها را بنویسد. مثلاً دخترم در سن ازدواج است اگر خواستگار آمد این نکات را دقت کنید. واقعا انسان در فضایی می رود که باورش می‌شود که مرگ سراغ من هم می آید. این دفعه که جدی شد حالا کوتاهی‌ها خودش را نشان میدهد تقصیرات و بدهی ها. به همین جهت وصیتنامه نوشتن خیلی خوب است.

بعضی وصیتنامه نمی نویسند چون به فال بد میگیرند فکر می‌کند اگر بنویسد عزرائیل سراغش می آید. اتفاقاً وصیتنامه نوشتن عمر را طولانی می کند خیلی ها هم بیخیال هستند.

وصیتنامه را در جایی بگذارید که در دسترس باشد بعضی ها وصیتنامه مینویسند بعد از چند سال در یک صندوقی سردابی چیزی پیدا می‌شود که میگویند وصیتنامه پدربزرگ خدابیامرز است. وصیتنامه باید دم دست باشد که بتوانند زودتر تصمیم بگیرند. پیامبر ما وصیتنامه اش را زیر متکایش می گذاشت یعنی هر روز یاد خودش می‌انداخت. سالی یک بار هم سفارش شده که تغییر بدهید وصیتنامه را بالاخره بعد از یک سال ممکن است بدهی ها تغییر کند سالی یکبار اثر تربیتی دارد. وصیتنامه نشانه دقت و اهل حساب و کتاب بودن است وصیتنامه نشانه احترام به حقوق دیگران است. از فلانی دستی پول گرفتم به فلانی قول دادم و… وصیتنامه استمرار بخشیدن به اهداف انسان است و باور کردن مرگ است و بهره گیری از چیزهایی است که عمری است جمع کرده ایم.

وصیت راه جبران کارهایی است که در زندگی موفق به انجام آن نشده ایم و یادگاری برای اینکه بعداً یادمان کنند. وصیتنامه را با خط خوب بنویسید حکیمانه بنویسید عادلانه بنویسید که سال ها آن را نگه دارند. این هم اشتباه است که ما فکر کنیم وصیتنامه فقط مسائل مالی است بخشی از وصیتنامه مسایل مالی است و بخشی دیگر مسائل اعتقادی، عاطفی و اخلاقی ست. یعقوب نبی ساعتهای پایان عمرش بود بچه هایش را جمع کرد و اعتقاداتش را با آنها در میان گذاشت. بچه ها من که بمیرم اعتقاد شما چه خواهد شد؟ و به آنها وصیت کرد.

امیرالمومنین علیه السلام در بستر شهادت وصیتنامه‌ای که نوشتند و در نهج البلاغه آمده است و خیلی‌ها آن را میدانند سفارش به تقواست. سفارش به یتیمان به نماز به همسایه ها و به قرآن است. وصیتنامه فقط مسائل مالی نیست در وصیتنامه برای دختران و نوه ها که دختر هستند مسئله حجاب را برای دیگران مسئله گذشتن از همدیگر ، صبر و جدا نشدن از قرآن و اهل بیت را بگوییم.

پسری نزد پیغمبر آمد و گفت پدرم از دنیا رفته و انبار خرمایی را وصیت کرده با دست شما که پیغمبر هستید به فقرا داده شود. پیامبر هم قبول کرد و این کار را انجام داد اما در آخر یک خرمای له شده در انبار مانده بود و گفت اگر این یکی را خودش داده بود از یک انباری که به دست من به فقرا داده شد بهتر بود‌.

بیشتر بخوانید

دانلود فایل صوتی